ການຮັກສາ Osteoporosis ແລະວິທີປ້ອງກັນການສຽກກະແຂງກະເຝົ້າ
ພະຍາດອອດຊີໂປໂຣເຊີສ (osteoporosis) ແມ່ນສະພາບທີ່ກະເຝົ້າສັງກອງສາມາດເສຍຄວາມແຂງ ແລະເຮັດໃຫ້ເກີດການສຽກຫຼືກະແຂງຕົວຮອບງ່າຍຂຶ້ນ. ການຮັກສາມີຈຸດປະສົງເພື່ອປ້ອງກັນການສຽກ, ເພີ່ມຄຸນນະພາບຊີວິດ, ແລະຄູ່ຂັ້ນກັບການປະມວນຜົນຄວາມເສຍຫາຍທາງກະແຂງ. ບົດຄວາມນີ້ຈະອະທິບາຍວິທີວອບລ່ວງໃນການວິນິດ, ການຮັກສາທາງແພດ, ແລະການດຳເນີນຊີວິດປະຈຳເພື່ອສະໜັບສະໜຸນກະເຝົ້າທີ່ແຂງແຂງຂຶ້ນ.
ເນື້ອຫານີ້ເພື່ອສະເຫດຂໍ້ມູນເທົ່ານັ້ນ ແລະບໍ່ຄວນນຳໃຊ້ເປັນຄຳແນະນຳທາດທັງໝົດ. ກະລຸນາປຶກສາຜູ້ຊ່ຽວຊານທາງການແພດເພື່ອບອກແນວທາງທີ່ເໝາະສົມແບບບຸກຄົນ.
ອະໄລປະເພດແລະຄວາມສົມພັນຂອງ Osteoporosis
Osteoporosis ເກີດຈາກການສູນເສຍຄວາມແຂງແລະຄວາມໜາຂອງກະເຝົ້າ, ເຮັດໃຫ້ການສຽກກາຍງ່າຍຂຶ້ນ ໂດຍມັກເກີດໃນຜູ້ສູງອາຍຸ ແລະຜູ້ສິດສົມ. ທາງການທົດສອບທີ່ພົບຫຼາຍຄື DEXA scan (bone mineral density test) ເພື່ອວິນິດຄວາມເປັນໄປໄດ້ ແລະການປະເມີນຄວາມເສຍທີ່ອາດເກີດ (fracture risk). ສະເພາະອາການບາງຢ່າງອາດບໍ່ມີອາການເທົ່າໃດ, ການວິນິດແລະການຕິດຕາມຈຳເປັນແມ່ນສໍາຄັນ.
ການວິນິດແລະການປະເມີນຄວາມເສຍ
ກ່ອນຈະເລີ່ມການຮັກສາແນະນໍາໃຫ້ມີການທົດສອບ DEXA ແລະການປະເມີນຄວາມເສຍການສຽກ (risk assessment). ຜູ້ແພດຈະພິຈາລະນາປີ່ວັງອາຍຸ, ປັນຫາຮອບກ່ອນເຊັ່ນຮ່ວມມີແຜ່ນມີພະຍາດ, ການໃຊ້ຢາບາງປະເພດ (ຢາທີ່ສາມາດມີຜົນຕໍ່ຊີວິດກະແຂງ), ແລະພຶດຕິກຳວຽກຊີວິດ. ການປະເມີນນີ້ຊ່ວຍກຳນົດວ່າຈະເລືອກການຮັກສາແນວໃດແມ່ນເໝາະ.
ຢາແລະທາງແພດທີ່ນຳໃຊ້
ການຮັກສາທາງແພດສ່ວນໃຫຍ່ມີຈຸດໝາຍເພື່ອເພີ່ມຄຸນນະພາບກະເຝົ້າ ແລະຫ້າມການສຽກ. ຢາທີ່ພົບແບບຫຼາຍຄື bisphosphonates (ເຊັ່ນ alendronate, risedronate), denosumab, selective estrogen receptor modulators (ຢ່າ raloxifene), ແລະຕົວປະທິບັດທີ່ສ້າງກະເຝົ້າ (teriparatide ແລະ romosozumab ໃນບາງກໍລະນີ). ການເລືອກຢາຂຶ້ນຢູ່ກັບຄວາມຮ່ວມມືຂອງໄຂປັນຫາ, ອາຍຸ, ປະຫວັດການເຈັບຂາດອື່ນໆ ແລະຜົນຂ້າງເທົ່າທີ່ອາດເກີດ. ຜູ້ປ່ວຍຄວນປຶກສາກັບແພດເພື່ອເວົ້າຖືກກ່ອນເລືອກການຮັກສາ.
ວິທີຊີວິດປະຈຳແບບແລະການປ້ອງກັນ
ການດຳເນີນຊີວິດມີສ່ວນສໍາຄັນໃນການປ້ອງກັນແລະພັฒນາຫນ້າກະເຝົ້າ: ການເພີ່ມການກິນສາລະພາບທີ່ມີແປກແຂງຕໍ່ນ້ຳ (calcium) ແລະວິຕາມິນ D, ອອກແຮງທີ່ເພີ່ມບ້ານກະແຂງ (weight-bearing exercises) ແລະການຝຶກກຳແຂງ (resistance training). ການຫຼີກເວັ້ນສິກຄົນທີ່ສົມທົບກັບການສົ່ງຜົນຕໍ່ກະເຝົ້າ (ຢ່າງການບຸກໂຕທຸນ) ແລະການຢຸດສູບຢາແມ່ນສຳຄັນ. ການປ້ອງກັນການລົດຄວາມເສຍຈາກການລົດການຕົກແມ່ນລະຫວ່າງສ່ວນສໍາຄັນ — ການອອກແຮງທີ່ຖືກຕ້ອງ, ການປັບປຸງສະພາບບ້ານຂອງທ່ານເພື່ອລົດຄວາມສ່ວນທີ່ຈະຕົກ, ແລະການເຝຶກນັ່ງກ່ອນຢ່າງປອດໄພ.
ການຕິດຕາມຜົນແລະຜົນຂ້າງເທົ່າ
ຫຼັງຈາກເລີ່ມການຮັກສາ, ຜູ້ປ່ວຍຕ້ອງມີການຕິດຕາມກັບແພດ ເພື່ອປັບປຸງແຜນຮັກສາແລະສັງເກດຜົນຂ້າງເທົ່າ. ຜົນຂ້າງເທົ່າທີ່ອາດເກີດຈຶ່ງລວມມີການລະເວັນລວດຫົວະັນຂອງລໍ້ກະເຝົ້າ, ຜົນກະທົບຕໍ່ການຍ່ອຍຫົວໃຈ ແລະຜົນຂ້າງເທົ່າຂອງຢາບາງປະເພດ. ການສືບຕໍ່ກັບແພດຊ່ວຍໃຫ້ມີການຈັດການທີ່ມີປະສິດທິພາບແລະປອດໄພ.
ສຸດທ້າຍ, ການຮັກສາ Osteoporosis ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກແຕ່ມີທາງເລືອກຫຼາຍແລະການປະຕິບັດຊີວິດທີ່ຫຼາຍສໍາຄັນສາມາດຊ່ວຍເພີ່ມຄວາມປອດໄພແລະຄຸນນະພາບການໃຊ້ຊີວິດ. ການຮັກສາຕ້ອງຖືກອອກແບບໃຫ້ມີການປຶກສາແພດຢ່າງສໍາລັບບຸກຄົນທີ່ແນະນໍາ.
